Jajko to bomba witaminowa czy niepotrzebny dodatek w misce psa? Wokół jaj w diecie psów powstało wiele mitów, które postaramy się obalić w tym artykule.
„Co na piękną i lśniącą sierść dla psa?” – to częste pytanie właścicieli psów na forach internetowych, czy grupach o tematyce kynologicznej. Jedną z popularniejszych odpowiedzi jest właśnie propozycja dodania psu jajka do posiłku. Z drugiej strony przeciwnicy podawania jajek twierdzą, że zawierają one zbyt duże ilości cholesterolu i mogą powodować awitaminozę. Co jest prawdą? Jakie korzyści zdrowotne płyną ze stosowania jajek w żywieniu psów? Czy może jednak należy się ich wystrzegać?
Najbardziej popularne są jajka kurze. Są one ogólnodostępne i powszechnie wykorzystywane w diecie psów. W psich miskach goszczą także mniejsze jajka przepiórcze oraz zachwycające swoją wielkością jaja strusie. Kontrowersje wzbudzają jaja kacze, gęsie oraz perlicze, które nie są dopuszczane do sprzedaży, ze względu na wysokie ryzyko zakażenia salmonellą.
W zależności od systemu żywienia psa, jajka podaje się w różnej postaci. Częstą praktyką właścicieli psów długowłosych jest podawanie samego żółtka jaja kurzego do suchej karmy psa, w celu poprawy jakości jego okrywy włosowej. W diecie BARF podaje się psu różne rodzaje jajek, czasami nawet w całości, zwykle w formie surowej. W diecie gotowanej głównie stosuje się jajka gotowane.
Jajko zbudowane jest ze skorupki, białka oraz żółtka. Główną składową jajka jest woda, zawiera ok 10% białka, nieznacznie więcej tłuszczów oraz składniki mineralne, których źródłem jest przede wszystkim skorupka jaj. To jedne z najbardziej wartościowych składników diety, pełne wartości odżywczych. Jajka to doskonałe źródło wysoko strawnego białka.
To wzorcowe białko, które służy do określania wartości biologicznej innych białek. W białku jaja kurzego znajduje się lizozym, który znany jest ze swoich właściwości antybakteryjnych. Kolejnym składnikiem białka jest awidyna, która stanowi zaledwie 0,05% masy całego białka. To nie jedyne peptydy składające się na białko jaja kurzego, jest ich znacznie więcej. Bogate jest ono w aminokwasy egzogenne, stanowi cenne źródło wartości odżywczych i prozdrowotnych, a jednak często jest ono wyrzucane i niedoceniane. Dlaczego?
To przez wspomnianą wcześniej awidynę, która według przeciwników podawania jaj przyczynia się do awitaminozy. Wykazuje ona silne powinowactwo do biotyny zawartej w żółtku jaja. Jedna cząsteczka wiąże cztery cząsteczki biotyny. Awidyna nie znajduje się jednak w jajku przez przypadek. To naturalna ochrona jaja przed patogenami. Blokuje ona biotynę, która stymuluje namnażanie się bakterii. Tworzy ona z biotyną trwały kompleks, uniemożliwiający wchłanianie biotyny. Dezaktywacja tego kompleksu następuje w wysokich temperaturach oraz pod wpływem bardzo kwaśnego środowiska. Wynika z tego, że proces gotowania jaja powoduje dezaktywację awidyny, umożliwiając wchłanianie biotyny. Psy mają również bardzo kwaśne środowisko w żołądku przez co podanie psu surowego jaja również nie powinno powodować awitaminozy. Dlatego nie ma się czego bać i ze spokojem można podawać psu jaja w różnej postaci.
Żółtko to bogactwo składników odżywczych potrzebnych do rozwoju zarodka ptaka. To także cenne źródło substancji pokarmowych dla nas i naszych psów. Żółtko składa się w ponad 30% z tłuszczy, 16% z białek, a ponad połowę jego składu stanowi woda. W żółtku znajdują się immungolobuliny, lipidy, w tym wielonienasycone kwasy tłuszczowe, lecytyna, witaminy oraz cholina, które wykazują działanie prozdrowotne na organizm psa. Żółtko w 60% składa się z lipidów. Dobrze znanym wszystkim lipidem jest cholesterol, jednak w jajkach kurzych stanowi on zaledwie 5% z triacyloglicerolii w nich zawartych. Jajka są za to cennym źródłem wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Wspomagają one prace układu nerwowego, mają pozytywny wpływ na stan sierści i skóry psa, a także wykazują działanie przeciwzapalne. Głównym fosfolipidem występującym w żółtku jaja kurzego jest lecytyna. Opóźnia procesy starzenia, wspomaga wchłanianie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, ma dobroczynny wpływ na pracę układu pokarmowego i nerwowego. Zawarta w żółtku lecytyna, rozbija wspomniany wcześniej cholesterol na mniejsze cząsteczki, zapobiegając jego negatywnym skutkom. Jest ona także źródłem choliny. Cholina wchodzi w skład osłonek mielinowych, które budują włókna nerwowe. Dzięki czemu dieta bogata w cholinę wpływa na poprawę koncentracji oraz lepsze przewodnictwo nerwowe. Średnia zawartość choliny w jajku wynosi 280 mg.
Jaja szczególnie bogate są w witaminy rozpuszczalne w tłuszczach: A, D oraz E oraz witaminy z grupy B. W składzie jaja nie odnajdziemy witaminy C. Witamina A występuje w jaju głównie w postaci retinolu. Bierze udział w procesach widzenia, wspomaga pracę układu odpornościowego, skóry oraz układu rozrodczego. Jajko to źródło witamin B1, B2, B6, B12, niacynyoraz biotyny. Biotyna ma wpływ na stan okrywy włosowej psów. Wraz z niacyną wspomaga wzrost włosów. Dodatkowo bakterie jelitowe mają zdolność do syntezy biotyny. Niedobór tej witaminy objawia się matową i łamliwą sierścią, której może towarzyszyć nieprzyjemny zapach. Jej inhibitorem jest wspomniana wcześniej awidyna.
To doskonałe źródło wapnia. Są często stosowane w diecie BARF. Wapń ze skorupek jaj jest łatwo przyswajalny. Skorupki jaj można podawać psu w postaci mączki, jako źródło wapnia w diecie BARF, czy diecie domowej gotowanej. Oprócz wysokiej zawartości wapnia i niskiej zawartości fosforu, skorupki zawierają cały szereg mikro- i makroelementów m.in. magnezu i potasu.
Niezależnie od tego czy żywisz psa karmą suchą, dietą domową, śmiało możesz dodać jajko do jego jadłospisu.
Na początku podaj swojemu psu jajko raz w tygodniu. Jeśli wszystko będzie w porządku zwiększ podawanie do kilku razy w tygodniu.
Jajko to również dobry pomysł na urozmaicenie diety szczeniaków. W ich przypadku do prawidłowego rozwoju niezbędne jest wysokiej jakości białko i tłuszcze zwierzęce.
Jajka jak najbardziej można podawać psom. To w jakiej postaci jajko wyląduje w misce psa, zależy przede wszystkim od jego preferencji, ale także jego opiekuna. Niewątpliwie są one cennym źródłem witamin, tłuszczów, białka oraz składników mineralnych. Jeśli chcesz zadbać o sierść swojego psa to bez zastanawiania dodaj jajka do jego jadłospisu.