Sterylizacja psów to jeden z najczęściej wykonywanych zabiegów w gabinetach weterynaryjnych. Jednak nadal wielu opiekunów psów ma wątpliwości czy aby na pewno jest to konieczne, zwłaszcza w przypadku samców. Zanim zdecydujesz się na wykonanie tego zabiegu, przeczytaj na czym on polega, poznaj jego korzyści i potencjalne zagrożenia.
Często te dwa określenia używamy zamiennie, nie znając ich dokładnego znaczenia. Dla wielu z nas kastracja przypisana jest do samców, a zabieg sterylizacji wykonywany jest tylko u suczek. Czy aby na pewno? Aby zrozumieć różnicę tych zabiegów, należy poznać ich definicję. Sterylizacja u samic polega na podwiązaniu i przecięciu jajowodów. U samców również można wykonać zabieg sterylizacji, wtedy wykonuje się podwiązanie nasieniowodów. Kastracja psa polega na wycięciu gonad. Stąd też kastracja częściej kojarzy nam się z samcami, u których gruczoły płciowe znajdują się poza jamą brzuszną, a ich wycięcie jest dla nas widoczne gołym okiem. Jednak oba te zabiegi można wykonywać u obu płci. Mają one jeden wspólny mianownik. Zwierzęta zarówno po zabiegu kastracji, jak i sterylizacji stają się bezpłodne. Zabieg kastracji wykonuje się znacznie częściej, niż zabieg sterylizacji. Zapisując swojego psa na zabieg w klinice weterynaryjnej, dopytaj o metodę, która zostanie u niego zastosowana.
Przez stopień skomplikowania zabieg sterylizacji trwa nieco krócej niż zabieg kastracji. Jednak zdecydowaną większość zabiegów zarówno w przypadku suczek, jak i samców stanowią zabiegi kastracji. Związane to jest z konsekwencjami pozostawiania gonad w zabiegu sterylizacji. Dochodzi tam tylko do przecięcia jajowodów lub nasieniowodów, a same gonady pozostają w organizmie zwierzęcia. Jajniki i jądra to ważne elementy gospodarki hormonalnej, pozostawiając je zwiększamy ryzyko wystąpienia m.in. ropomacicza, czy chorób prostaty. Dzięki zastosowaniu zabiegu kastracji minimalizujemy to ryzyko. Korzyści zdrowotne wynikające z zabiegu kastracji to jedno, pełni on również bardzo ważną funkcję w walce z bezdomnością psów. Długość zabiegu kastracji zależy od sprzętu jakim dysponuje klinika, sprawności chirurga, a także od rodzaju użytej narkozy czy obecności anestezjologa. Zawożąc psa na zabieg do kliniki zazwyczaj już po kilku godzinach możemy odebrać go do domu.
W przypadku suczek istnieje zasada jak najwcześniej, jednak po pierwszej cieczce, którą uznaje się za osiągnięcie dojrzałości płciowej. Hormony płciowe uczestniczą w procesie wzrostu, dlatego tak ważne jest wstrzymanie się z zabiegiem kastracji do czasu zamknięcia płytek wzrostu. U suczek małych ras cieczka może występować wcześniej, niż u suczek ras większych. Po zakończeniu cieczki należy odczekać ok 2 miesięcy w celu wykonania zabiegu kastracji. Jeśli nasza suczka jest w trakcie pierwszej cieczki dobrze skontaktować się z prowadzącym lekarzem weterynarii, aby wytłumaczył on cały proces, badania, które należy wykonać przed zabiegiem i określił jego wstępną datę. W przypadku samców zabieg kastracji należy wykonywać po osiągnięciu dojrzałości płciowej, jednak jest on różny i zależy m.in. od wielkości psa. Wielu specjalistów, w tym behawiorystów, zoopsychologów odradza wykonywanie zabiegu kastracji u samców z powodu nieodwracalnych zmian zachowania, które może wywołać. Co w takiej sytuacji?
Polega na wszczepieniu implantu kastracyjnego pod skórę psa. Obniża on poziom testosteronu i płodność psa od 6 do 14 miesięcy. Kastracja chemiczna daje możliwość wywołania zmian zachowania psa, które byłyby nieodwracalne po wykonaniu zabiegu kastracji. Niezwykle ważne jest to, że implant zaczyna działać dopiero po kilku miesiącach po implantacji, a jego czas działania określa się na kilkanaście miesięcy. To dobre rozwiązanie zwłaszcza w przypadku psów lękliwych lub mających problemy behawioralne. Przed podjęciem decyzji o kastracji psa dobrze skonsultować się z lekarzem weterynarii oraz dobrym behawiorystą. Kastracja chemiczna jest możliwa w tym momencie tylko u samców.
Duży wpływ na cenę zabiegu kastracji ma masa ciała psa, związane jest to z ilością materiałów, które wykorzystuje się w trakcie zabiegu, a także samą narkozą (dobór leków i ich ilość określana na masę ciała zwierzęcia). Zabieg ten jest droższy w przypadku samic. Dodatkowym aspektem wpływającym na cenę zabiegu jest wiek psa. Im pies starszy tym cena zabiegu może być wyższa. Im zwierzę starsze tym większe ryzyko wad serca, problemów z układem krwionośnym, czy oddechowym, co wiążę się z szerszą diagnostyką przed wykonaniem zabiegu. Standardowo przed zabiegiem należy wykonać badania krwi, ale w niektórych przypadkach mogą potrzebne być dodatkowe badania, takie jak usg brzucha czy echo serca. Widełki zabiegów są dosyć szerokie i zaczynają się od 300 zł w przypadku psów mniejszych, do nawet 800-900zł u większych psów.
Po zabiegu kastracji należy stosować się do zaleceń lekarza weterynarii, który przeprowadzał zabieg. Wszystkie zalecenia zależą od rodzaju zadanej narkozy, leków i stanu pacjenta. Na pewno należy przygotować psu możliwość spokojnego wypoczynku i zabezpieczyć psa w kołnierz lub ubranko pooperacyjne, które uniemożliwi mu kontakt z raną. W pierwszych dobach od zabiegu dobrze, aby pies był pod stałą opieką opiekuna, zwłaszcza jeśli ma tendencję do interesowania się raną.
Największym problemem opiekunów jest utrzymanie prawidłowej masy ciała psów po zabiegu kastracji. Wykastrowany pies ma znacznie mniejsze zapotrzebowanie energetyczne niż pies przed zabiegiem. Jednak zmiany hormonalne zachodzą w organizmie przez wiele miesięcy po wykonaniu zabiegu i często w tych pierwszych miesiącach nie są one tak wyraźne, jak w późniejszych etapach. Przez co opiekunowie tracą czujność, nie zmniejszając dziennej porcji jedzenia, co w konsekwencji po kilku miesiącach takiego żywienia powoduje nadwagę, a czasami doprowadza nawet otyłość. Dlatego ważne jest aby od razu po zabiegu kastracji zmniejszyć dzienną porcję jedzenia psa o 20%. Jeśli jednak nadal nasz pies przybiera na wadzę albo już przed zabiegiem miał nadwagę, warto zdecydować się na zmianę karmy.
Karma dla psa po sterylizacji
Karma dla psa po kastracji powinna zawierać zmniejszoną ilość tłuszczu. Podstawę takiej karmy powinny stanowić wysokiej jakości składniki mięsne. Dobrze, aby taka karma zawierała w swoim składzie węglowodany o niskim indeksie glikemicznym, dzięki którym energia uwalniana jest w sposób stopniowy, a zwierzę pozostaje dłużej najedzone.